Minggu, 14 Nopember 2021 (24 DungTrinitatis)
MARMANAT MA UNANG TARROBUNG
Patujolo :
Binege do dibarita, godang halak tartipu investasi bodong. Tergiur jolma I dibaga-baga pangomoan na godang jala ala namambetabetahon pe halak na tardok boi haposan. Diperalat do angka publik figure (isara angka artis) mengiklankan angka produk asa tung pos roha ni natorop pasidohot, hape songon na nidok ni umpama: “ni rimpu pargadongan hape parhunihan, ni rimpu pangomoan hape harugian”. Godang do di ari parpudion tawaran-tawaran pinjaman online, bunga ringan, proses cepat dohot kemudahan-kemudahan hape gabe mamongkik ujungna. Angka namura tarela jala ndang reso gabe korban. Di dok hata umpasa: Ijuk di parapara, hotang di parlabian: nabisuk napuna hata naoto tu panggadisan.
Adong do umpama, “Kesan pertama sangat menentukan”. Sambalik, ingkon sipamanatonta. Nuaeng on jotjot do penampilan luar mangotootoi. Sandok tahe ingkon marmanat do hita, ndang holan di ngolu pardagingon dohot do di ngolu partondion (Luk.21:8).
Hea do binege hata: di HKI ndang adong Tondi Porbadia, ala monoton do parmingguonna, martimbanghon di huria na asing na semangat jala manginona parendeon tu roha, tangkas tangiangna, tabo jamitana, ro tondi I marhata sileban, dna. Dihorhon ima buas roha ni ruas mangalehon peleanna. Sada kritikan do on gabe di eahi hurianta ma mandasdasi angka parjamitana asa “up date”, mambahen acara parmingguon na inovatif dohot lan na asing dope.
Secara umum jala tradisional dirajumi roha do inganan parmingguon (gareja) na tongam ima bagas (gedung) na kokoh, palas-palas na timbo jala uli ro diangka ornament dibagasan na uli. Tung sonang jala longang do roha marnida angka gareja naparjolo I, na adong nuaeng di Eropa; balga, tongam jala artistic. Marsiadu do nang hurianta paturehon gareja asa lam tu tongamna. Resikona, porlu biaya. Dokdok dipanghilalahon na deba laho pasarisari tusi. Alai diangka nadigoari gareja na modern, angka gedung keramaian do disulap gabe inganan parmingguonna (isara Mall, Plaza, dna) jala ndang pola adong acara ibadah mangihuton agenda nasomal (na dituding “membosankan”), ndang ringkot pajongjong palaspalas. Untorop do halak ro mangihuthon kebaktian dison, jala pola ingkon dibahen marpiga-piga hali kebaktian.
Taparhatopot do parmingguon (kebaktian) parjumpangan dohot Debata, laho manjalo sipanganon partondion na margogoihon jala manogu hita mandalani parngoluon dipardagingon on.
Hatorangan:
Tung tarpahatopot do, tongam, uli jala togu do bagas Joro na di Jerusalem. Tarbarita do tahe I, napinajongjong ni raja Salomon na jolo. Alai nunga disegai I di masa sejarah ni bangso Israel, dipature muse di masa Zerubabel dohot Esra. Direnovasi ma muse dimasa ni si Herodes (taon 20-19 SM). Haulion jala hatoguon ni Bagas Joro tung mambahen longang roha ni namarnidasa. Molo disondangi mataniari tung marhillong mambahen marsillam ala dilapisi sere. Ima nagabe hajagaron ni halak Jahudi jala diparhatopot tanda (lambang) kehadiran ni Debata. Marnida hatoguon, kemegahan ni Joro i tung so hapingkiran na boi gabe magargar. Dipandohan ni sisean i tu Tuhan Jesus manaringoti joro i, hirim do rohana dohot do nang Jesus mamparhatopothon na ni dokna i. Alai, baliksa marasing do alus ni Jesus: “Diida ho do jabu angka na bolon on? Ndang pasumbuon nanggo dua batu martinditindi na so gargaronna.”
Di taon 70, masa do porang na digoari porang Masada na ro Jenderal Titus mangarumpakhon Yerusalem. 2 taon huta i dikepung, ndang dipaloas jolma ruar sian huta i, asa habis sude parbohalon nasida. Dungi diserbu ma huta laho manangkupi angka jolma na dibagasan, hape ndang dapot nasida be jolma ala nunga marmatean. Tung tarrimas do Jenderal Titus dohot paranganna I ala holan bangunan kosong nama jumping nasida. Gabe ditutung nasida ma huta Jerusalem, ditutung bagas joro I jala dilohai. Maderder ma sere namangalapisi bagas joroi gabe marsada dohot batu ni bagas Joroi. Mambuat angka sere I gabe diponcai nasida ma sude batu I. Asa jumpang do tongon songon na ni dok ni Tuhan Jesus I, nanggo sada batu martindi ndang pasombuonna (pat. Mika 3:12).
Magargar do hape nang Bagas Joro, bagas ni Debata na di portibion. Magargar do hape hajagaron ni bangso i, pola nanggo dua batu martinditindi ndang pasombuonna. Tudosan ni pandohan on nunga jumpang di ari parpudion. Nunga godang angka gareja nabolon di Eropa ndang be gabe bagas parmingguan, digadis ala so marpangke be gabe restoran, bar jala parpudion adong naung gabe rumah ibadah ni parugamo naasing. Mangihuthon angka parhobas na hea manghobasi di Eropa, tu angka inganan hariburon (tempat wisata) nama nasida ro mandapothon laho patupa ulaon parmingguon i. Hea do tongtong ni ida sandiri, didapothon nama angka ruas tu inganan partiga-tigaan nasida hatiha ari Minggu laho mambahen parmingguon (pat. Joh. 4:21).
Pandohan ni Jesus on dilapati angka sisean songon partanda ni ari parpudi. Molo magargar do bagas Joro natogu naingkon nabinahen ni hagogoon naso halompoan nama, lam molo “nanggo dua batu ndang martindi”, ndang hapingkiran be I, ari parpudi namai (pat. Luk. 19:44).
Disungkun siseani do taringot tu tingkina : Paboa ma tu hami, andigan masa i; jala dia ma tandana, paboa na songgop ma saluhutna i? (pat. Sungkun-sungkun ni angka parise tu Tuhan Jesus :Andigan ma … ?Luk. 17:20).
Ndang dialusi Jesus taringot tu tingkina, alai: “Jaga ma hamu, so tung dililuhon halak hamu!”. Di Markus 13:33 Tagam ma hamu; dungo ma hamu, ai ndang diboto hamu, manang sadihari tingkina i! Alai anggo arina dohot sadiharina, ndang adong na umbotosa, nang surusuruan na di banua ginjang, nang Anak i; nda holan Ama i! (Mat. 24:36).
Siparrohahononta sian pandohan ni Tuhan Jesus : “so tung dililuhon halak hamu!”, Ai lan do na ro sogot manoluk Goarhu. (Ind.: “memakai nama-Ku ”, KJV: “shall come in my name”, TEV: “claiming to speak for me”, CEV:” come and claim to be me”). Molo pinarrohahon nuaeng on ragam ni ajaran ni hakristenon, adong ma:
- Mangondolhon habadiaon, ingkon polin – papulik diri sian nasa namarlaok budaya (adat), pandidion natutu
- Mambahen doktrin hombar tu nadirohana
- Mambahen ajaran hombar tu nahinalomohon ni jolma, popular, menarik, ndang pola mangharingkothon ruhut
- Mambahen ajaran serba masuk akal; hamamalum, pasupasu (berkat) holan marhite tangiang.
Sude do I manolukhon goar ni Tuhan Jesus. Di dok Jesus dope, “Ai na hehe do sogot angka Kristus pargapgap dohot angka panurirang pargapgap, patupahon tanda na balga dohot halongangan, laho mangaliluhon nang angka na pinillit, ia na tarbahen.” (Mat. 24:24). Di Korea, Sun Myung Moon, mamparhatopot dirina na sinuru ni Debata pasingkophon ulaon ni Jesus ‘The Lord of the second Advent’(= Tuhan dari kedatangan ke 2), David Koresh, pemimpin sekte di USA mamaparhatopot dirina ‘the sinful Jesus’(= Yesus yang berdosa), na tinongos ni Debata.
Ragam dope tahe nanaeng masa, ndang holan pangalilu dohot do haporsuhon: angka hamusuon, parporangaon bangso maralohon bangso, marluatluat, masa ma nang haleon.(ay. 7-8), na Pabalihon hamu sian huria. Na ro ma tingkina, gabe songon na mamele Debata do na mamusa hamu, anggo di rohana.(Joh. 16:2). Saluhutna i: Parmulaan ni pambebeonna do i.
Sipahusorhusoron:
- Gargar do sogot angka na dipangasahon na diportibi on. Bagas Joro nagomos, tongam, sangap natarajum ramotan ni Tuhan i: nanggo dua batu martindi ndang pasombuonna. Huaso, hagogoon, arta, sangap, jasa naung tabahen nang tu huria I sotung dipeop rohanta boi hot di hita. Asa molo adong pe di hita nuaeng huaso, hagogoon sotung tatengatengahon.
- Nian tung so tahalomohon do masa, alai ala Covid-19 ingkon gabe marminggu di jabunta be hita ndang be di bagas gareja naung tahalojahon pajongjonghon I asa tung mansai uli jala tongam. Ala Covid-19, ingangan parpunguan na nirajuman ni nadeba di si do Debata, sonang panghilalan disi marminggu, tolhas tangiang I tu banua ginjang, lam tiur pasupasu, malum parsahiton ala ditangianghon parhobas disi, tung torop parmingguna, ndang marlaok adat, tabo jamitana ndang manembahi hasalaan; nuaeng gabe so berfungsi. Songon pandok ni Tuhan Jesus tu boru Samaria i: “Porsea ma ho di Ahu, inang! Na ro ma tingkina, gabe ndang pola be dolok an manang Jerusalem partangiangan tu Ama i.” (Joh.4:21).
- Di pigapiga inganan masa do diambati parmingguon, ndang dipaloas pajongjong gareja (didok ndang adong ijin), malengleng do ateate, alai nang I nunga dilumbahon masa (Joh 16:2). Alai masa do tongtong di huria najongjong: ndang olo marsada nasahuria, pola gabe ingkon dua hali parmingguon. Adong dope ingkon lomo ni sahalak/sekelompok na berjasa di huria. Sotung do naung gabe ajaran ni pangalilui naung tapeop. Tapamanat pandok ni Tuhan Jesus di Mateus 7:21-23, 18:7. Marhite jamita on, diarahon do hita songon pandok ni poda: “Manat unang tartuktuk, nanget unang tarrobung”. Ndang holan haporsuhon nanaeng siadopanta, dohot do angka namanoluk goar ni Tuhan nanaeng mangaliluhon hita. Godang poda parpunguan ni halak Kristen na manoluk goar ni Jesus Kristus. Ingkon reso hita, sotung lilu.
Post a Comment